Zorgen over crisisonderwijs: ‘Bang voor leerachterstanden’

Morvenna Goudkade 

Anna Matvieieva trekt opnieuw aan de bel, nu het onderwijs is gestart in Hazerswoude-Dorp. Eerder hield ze een pleidooi om de kinderen naar school te laten gaan. Volgens Matvieieva werkt het onderwijs niet. Ook andere moeders, die de verslaggeefster spreekt in De Juffrouw, maken zich zorgen. Matvieieva: “Er is een onderbouw en een bovenbouw, twee groepen van zo’n 15 kinderen. Maar de leeftijdsverschillen binnen de groepen zijn heel groot. Neem David van 4, dat is een kleuter, dat hij veel speelt past bij zijn leeftijd. Maar Mikaela van 6 moet verder met lezen en rekenen. Die lessen krijgt ze nu niet. Ik ben heel bang voor onderwijsachterstand.”

Ze begrijpt dat het lastig is, maar wil meedenken, zegt ze. “De kinderen hebben rust en structuur nodig. Het idee was dat onderwijs hiervoor zorgt. Maar het is heel rommelig en chaotisch. Er zijn geen echte lessen. Mika probeert zich aan te passen, maar ze huilt veel thuis. School biedt geen structuur, het is chaos. Dit werkt niet op de langere termijn.”

De lessen zijn nu dagelijks van 9.00 tot 14.15 uur. Maar vorige week viel er ineens een lesdag uit. “Er was een bruiloft in De Juffrouw. Toen kon school niet doorgaan. Ik begrijp dat dit al eerder was afgesproken, maar het geeft aan hoe wisselvallig het nu is.”

Ze maakt zich zorgen, zegt de jonge moeder, die zelf universitair is opgeleid. “Mikaela moet leren rekenen, maar zit nu de hele dag te spelen. Het gekke is dat dit ook niet goed is voor de kinderen, het is niet stabiel. School betekent voor kinderen normaal: leren, opletten, focussen. Ze worden heel druk en luidruchtig van al dat spelen. In de klas hoort juist rust en kalmte te zijn.”

Wat de oplossing is? Matvieieva pleit voor integreren in Nederlandse klassen. “Als we hier langer moeten blijven, kunnen we niet zo doorgaan. De kinderen krijgen achterstanden.”

Ze is gestart met bijles geven aan Mikaela. “Ik hoop nog steeds dat we terug kunnen en dat ze in september in Kiev naar school kan. Ik heb de documenten voor de Oekraïense school klaargemaakt, voor geval dat.”

Ze is moe, zegt Anna. “Het is heel lief wat iedereen voor ons doet. Maar de zorgen en de pijn die kan niemand wegnemen. Ons leven is zo veranderd.” Nu geeft ze dus haar dochtertje rekenles. “Ik ben nu ook haar juf, maar dat vindt Mika lastig. Ik ben toch haar mama? Ze accepteert het nog niet echt.” Ze pleit voor rekenlessen in de klassen. “Voor rekenen heb je geen taal nodig. 1 + 1 = 2. Dat is heel universeel. Ik denk dat rekenlessen zouden moeten kunnen.”

De gemeente Alphen laat weten dat er nu sprake is van crisisonderwijs. “We moeten nog in gesprek met de onderwijsbesturen om een plan voor de langere termijn te maken. Voor de zomervakantie willen we hier een helder beeld bij hebben en de afspraken hierover communiceren met alle betrokkenen.” 

Volgens de gemeente wordt er primair onderwijs gegeven op drie locaties: in Alphen, Hazerswoude en Zwammerdam. In Zwammerdam zijn er nu nog maar weinig kinderen doordat een grote groep is terug gegaan naar Oekraïne. De planning is dat de resterende Zwammerdamse kinderen binnen een week worden overgebracht naar de schoollocatie in Alphen, daar is ruimte gevonden om verder op te schalen indien nodig. Het voortgezet onderwijs wordt verzorgd door het ISK, met internationale schakelklassen. Er zijn twee klassen gestart en de intakes voor de derde klas lopen. De verwachting is dat de derde klas nog voor de zomer kan starten.

Volgens Alphen stromen in uitzonderingsgevallen kinderen onder de 12 in op reguliere basisscholen. “Tot nu toe is dit van toepassing geweest op kinderen die al weten dat ze voor langere tijd in Nederland zullen blijven. Bijvoorbeeld een kind met Nederlandse familie.”