Bankhelpdeskfraude professionaliseert: ‘Dit kan iedereen gebeuren’
ALPHEN AAN DEN RIJN – “Goedemiddag, u spreekt met Edith Schalkwijk (niet de echte naam) van de afdeling fraude van uw bank. Op uw rekening staat een bedrag van 900 euro klaar om door een incassobureau te worden afgeschreven. Wij bellen u om te vragen of dit klopt.” Ondanks de vele aandacht voor telefonische spoofing (bankhelpdeskfraude) in de media en door banken, blijkt deze vorm van criminaliteit zich steeds verder te professionaliseren, stelt Maayke Roel, adviseur dagelijkse bankzaken bij de Rabobank filiaal Alphen aan den Rijn: “Criminelen zijn steeds creatiever in mensen om de tuin leiden, ook in het Groene Hart, waardoor extra oplettendheid is geboden.”
Marieke Roggeveen
Bij spoofing bellen criminelen met een nummer dat voor de mensen herkenbaar is als het nummer van hun bank. Zij hebben gedetailleerde gegevens van het slachtoffer en vertellen dat ze iets onveiligs of vreemds zien gebeuren op de bankrekening en dat daarom tijdelijk het geld moet worden overgeboekt naar een ‘veilige kluisrekening’.
De oplichter speelt heel goed in op de emotie
Dat is uiteraard een rekening van de oplichter. Of ze vertellen dat de betaalpas niet meer veilig is en laten deze door ‘iemand van de bank’ ophalen. Daarna wordt er snel geld weg gepind, zoals onlangs een 68-jarige vrouw uit Ter Aar is overkomen.
Behulpzaam
“Omdat de oplichters zich voordoen als een bankmedewerker en bellen vanaf een bestaand telefoonnummer van deze bank, hebben ze het eerste vertrouwen van de gedupeerde al gewonnen”, vertelt Maayke, “als de oplichter dan later in het gesprek hulp aanbiedt bij het oplossen van ‘verdachte activiteiten’ op de bankrekening, voert de gedupeerde meestal zonder enige argwaan de door de ‘bankmedewerker’ gevraagde vervolgstappen uit. Hoewel met name ouderen slachtoffer zijn van deze truc, kan dit iedereen gebeuren”, benadrukt Maayke. “Kort geleden vertelde iemand dat zij haar ouders voor spoofing had gewaarschuwd, en vervolgens is zij na een telefoontje van een ‘bankmedewerker’ zelf voor duizenden euro’s gedupeerd. Dit komt omdat de oplichter zich behulpzaam opstelt en heel goed inspeelt op de emotie.”
Onderbuikgevoel
“Niet iedereen maakt melding of doet aangifte”, verklaart Maayke, “meestal omdat zij zich schamen. Dit klopt echt niet: slachtoffers hoeven zich niet te schamen, wie anderen oplicht moet zich schamen!” “Ik schaam mij ook”, vertelt een 69-jarige vrouw uit Alphen aan den Rijn (naam bekend bij de redactie) die op tijd het gesprek met een ‘bankmedewerkster van de afdeling Fraude’ wist te beëindigen. “Er zou een verdachte afschrijving van 800 euro op mijn rekening klaarstaan. Ergens vond ik het een raar verhaal, maar ik dacht ook: stel je voor dat dit klopt? Bovendien zag ik dat ik was gebeld met het nummer van mijn bank.
‘Ik schaamde mij heel erg’
Toch bleef ik twijfelen. Ik sprak deze twijfel uit en vroeg waar de afdeling Fraude was gehuisvest en uit hoeveel personen deze afdeling bestond. De medewerkster toonde begrip en beantwoordde rustig mijn vragen. Vervolgens bood ze aan om met mij mee te kijken naar de verdachte afschrijving. Hiervoor moest ik het programma AnyDesk downloaden, dit heb ik gedaan. En echt waar, mijn vinger zweefde al boven de knop ‘ja, ik geef toestemming voor meekijken’ toen ik besloot om toch naar mijn onderbuikgevoel te luisteren. ‘Het spijt mij zeer’, zei ik, ‘maar ik ga tóch eerst met mijn lokale bank bellen.’ ‘Haar reactie: ‘Dan wordt u weer doorverbonden naar ons’. Ik dacht: ze heeft een punt, maar zei: ‘Dat zien we dan wel weer’. Vervolgens raadde ze mij aan om eerst mijn bankgegevens nog te controleren. Toen heb ik heel snel het gesprek beëindigd en direct mijn lokale bank gebeld. Het bleek dus om spoofing te gaan. Natuurlijk was ik opgelucht dat ik op tijd ben gestopt, maar vooral was ik geschrokken en schaamde ik mij ook heel erg dat ik niet direct door had dat ik een oplichter aan de telefoon had. Pas na een week heb ik dit voor eerst aan iemand durven te vertellen, uit schaamte.”
Kluisrekeningen
“De oplichters gaan zeer professioneel te werk”, vervolgt Maayke. “Het is daarom extra belangrijk dat mensen heel goed opletten en dat ze weten dat de bank nooit zulke acties zou ondernemen. Een bank benadert haar klanten nooit via telefoon, sms of e-mail met het verzoek geld over te boeken of inloggegevens of pincodes te delen. Ook vraagt een bank nooit om software of apps op een computer, tablet of smartphone te installeren. ‘Kluisrekeningen’ of ‘veilige rekeningen’ bestaan niet. Als de bank denkt dat fraudeurs werkelijk toegang hebben tot een bankrekening, blokkeren zij die rekening zelf en nemen daarna contact op. Maak dus nooit op basis van een telefoontje of tekstbericht geld over.”
Nog twijfels? Bel dan zelf met uw bank, via het telefoonnummer dat u opzoekt op de website van de bank. Meer informatie is te vinden op:
www.fraudehelpdesk.nl
