‘Bezuinigingen vanuit de Rijksoverheid vraagt van Rijswijk om keuzes’
De gemeente Rijswijk staat financieel voor een uitdagende periode. De meerjarenbegroting 2024 – 2028, die vorig jaar november is vastgesteld, was voor 2024 en 2025 sluitend, de jaren daarna laten een forse min zien. Dit omdat vanaf 2026 gemeenten minder geld krijgen vanuit het Rijk. In aanloop naar de kadernota legt wethouder Financiën Werner van Damme uit wat dat betekent voor de komende jaren.
De kadernota vormt de basis voor de begroting. De raad geeft het college kaders mee voor het opstellen van de begroting voor het komende jaar, in dit geval 2025, en de meerjarenbegroting voor de periode 2025-2028. Wethouder Van Damme: “Dit jaar is anders dan andere jaren, omdat we voorzien dat er vanaf 2026 een korting uit het gemeentefonds op de loer ligt.” Deze bezuiniging volgt op een eerdere beslissing van het Rijk waardoor onze gemeente per 2023 minder geld per inwoner uit het gemeentefonds krijgt.”
Wat betekent dat voor de financiële situatie van de gemeente?
“De gemeente is voor meer dan de helft afhankelijk van de inkomsten van het gemeentefonds, dus het heeft een enorm effect. We moeten ons daarom goed voorbereiden op financiële uitdagingen. Er wordt nu al gewerkt aan plannen en ideeën om binnen de financiële kaders te blijven en om essentiële gemeentetaken te kunnen blijven uitvoeren. Dit is van groot belang voor het behoud van de kwaliteit van onze stad, zoals goed onderhouden straten, groene wijken, en goede voorzieningen.”
Zag de gemeente dit aankomen?
“Ja, we zagen het vorig jaar al aankomen, ook veel andere gemeenten hebben hetzelfde vraagstuk. Daarom is op advies van de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) in de meerjarenbegroting een negatieve reeks vanaf 2026. Meestal is het zo dat het Rijk met een oplossing komt, maar er zijn net verkiezingen geweest, verschillende deskundigen geven aan dat er bij het Rijk een grote bezuinigingsopgave ligt. Dus de verwachting dat het Rijk met een oplossing komt, kunnen we niet hebben. En daar moeten we op anticiperen. Daarom brengen we nu verschillende scenario’s in kaart. Wat moeten we nu doen? Wat kan wachten tot een later moment? En welke gevolgen heeft dat? De gemeenteraad kan dan de juiste keuzes maken. Tegelijkertijd blijven we in gesprek met het Rijk over de gevolgen van de korting uit het gemeentefonds en welke taken we als gemeente niet meer kunnen uitvoeren. Dit doen we overigens ook in VNG verband. Er vinden al lange tijd overleggen plaats, maar een oplossing is er nog niet gekomen. Daar maak ik me eerlijk gezegd wel zorgen over. De enige duidelijkheid die we nu hebben, is dat er geen duidelijkheid is.”
U maakt zich zorgen. Is er reden voor paniek?
“Ondanks de uitdagingen waar we voor staan is er geen reden voor paniek, nee, maar ik wil wel transparant zijn over de mogelijke gevolgen. We zullen als gemeente de komende tijd goed moeten afwegen waarom we bepaalde keuzes maken. Het doel van de kadernota is een zo integraal mogelijk keuzepalet voorleggen, zodat de keuzes explicieter, helderder en integraler kunnen worden afgewogen door de gemeenteraad. Daarbij maken we zoveel mogelijk inzichtelijk welke keuzes te maken zijn, welke beïnvloedbaar zijn en welke keuzes leiden tot welke gevolgen. We doen wat de VNG onlangs schreef in een nieuwe begrotingsadvies: maak inzichtelijk welke bezuinigingen nodig zijn maar neem nog geen onomkeerbare stappen als de begroting voor 2025 in evenwicht. Is.
Wat gaat u doen om de impact zo klein mogelijk te houden?
We willen Rijswijk gezond laten groeien. Daarvoor moeten we ons bewust zijn van de toekomstige gevolgen van de besluiten die we nemen. We blijven stevig lobbyen bij het Rijk, want er moet genoeg geld beschikbaar zij voor voor de taken die de gemeente moet uitvoeren. De gemeente is de overheidslaag die het dichtst bij de inwoners staat. Juist als het gaat om bestaanszekerheid of de energietransitie, is de rol van de gemeente cruciaal. In de komende jaren zullen we strategisch blijven handelen om de financiële veerkracht te garanderen en de impact op inwoners en de stad zoveel mogelijk te beperken. Bewustwording, slimme keuzes en een constructieve dialoog met het Rijk staan centraal in onze aanpak.
Wat wilt u nog meegeven?
“Ik kan me voorstellen dat de financiële situatie van de gemeente vragen oproept bij inwoners. Eventuele zorgen en vragen wil ik zo veel mogelijk wegnemen. Iedereen kan dus zijn of haar vragen insturen via communicatie@rijswijk.nl. Deze vragen zal ik dan zo goed mogelijk proberen te beantwoorden in een columnreeks.”
