HVOR schenkt personalia van dwangarbeider aan Schiedam
Hoe zijn persoonlijke bescheiden van Marinus Sluijters uit Schiedam ooit op Rozenburg beland? Hetty Ouwendijk zou het niet durven zeggen. Maar weggooien deed ze ze niet.
Door Kor Kegel
Ze schonk de documenten aan het gemeentearchief van Schiedam. De gemeente Schiedam maakt nu bekend dat ze goed van pas komen in onderzoek naar Schiedammers die zijn opgepakt tijdens de razzia van vrijdag 10 november 1944. Een van hen was Marinus Sluijters, geboren op vrijdag 22 juli 1904, op het moment van de razzia getrouwd met Gerarda de Bruin en vader van vier minderjarige dochters. Hij werd meegevoerd naar Duitsland. Veel gevangenen kwamen in concentratiekampen om. Marinus Sluijters keerde terug naar Schiedam en leefde nog tot 1971. Het is niet bekend of hij zijn papieren werkelijk miste.
Want waar ging het om? Het betreft een Vorläufiger Fremdenpass, een Arbeitskarte, een Medical Clearance Certificate en een informatiefoldertje ‘Welkom in Nederland’. Ze hebben niet allemaal met de Tweede Wereldoorlog te maken; het vijfde document is een rapportboekje van de Ambachtsschool. Marinus kreeg goede cijfers.
Uit de Arbeitskarte blijkt dat hij als Bauhilfsarbeiter (bouwvakker) naar Pirna is gestuurd, een stad nabij Dresden in het oosten van Duitsland. Geen veilige plek, aan het eind van de oorlog was het treinstation een doel voor bombardementen en ook Dresden werd zwaar gebombardeerd.
Als beroep staat er Maler, schilder. De paspoorthouder staat beschreven als groot, met een ovaal gezicht, blauwe ogen, met grijs gevlekt haar, en bij bijzonderheden ‘een litteken in de nek’. Uit het medisch certificaat blijkt dat hij op 15 juni 1945 een inspectie kreeg in de visitatiepost Enschede. Hij moet dus al snel na de Bevrijding van Nederland zijn teruggekomen.
Het gemeentearchief van Schiedam doet onderzoek naar Schiedammers die zijn opgepakt tijdens de razzia van november 1944. Meer instanties zijn er druk mee bezig. Het Nationaal Archief heeft de collectie ‘Arbeidsinzet’ van het Rode Kruis gedigitaliseerd en doorzoekbaar gemaakt. Daardoor is het een stuk makkelijker om na te gaan hoeveel Schiedammers zijn opgepakt om in Duitsland gedwongen te gaan werken.
Hetty Ouwendijk, echtgenote van Jaap Ouwendijk die erelid is van de Historische Vereniging Oud Rozenburg (HVOR), kreeg de documenten van de Schiedamse dwangarbeider na het overlijden in april 2021 van Gerrit Boertje, oud-wethouder van Rozenburg en oud-voorzitter en erelid van de HVOR. Ze zouden door hem gevonden zijn in de kosterswoning naast de Immanuëlkerk. “Niemand kon dat met zekerheid bevestigen,” zegt ze. “Ik had ze ook kunnen vernietigen, maar vond het toch een stukje geschiedenis van iemand die het waarschijnlijk best moeilijk heeft gehad. Uiteindelijk heb ik contact opgenomen met het archief van Schiedam en de documenten opgestuurd.”
