Op de pijp met... Daniëlle Steentjes
Even pauze. Even op de pijp. Bakkie doen, praatje maken. Met en over bijzondere Westlanders. Westlanders met een verhaal. Over Westlandse waarden, en over heden, verleden en toekomst. Deze keer praten we met: Daniëlle Steentjes.
Tekst: Esdor van Elten / Foto’s: Ton van Zeijl
Daniëlle Steentjes (46) kampte van jongs af aan met psychische problemen, maar wist uiteindelijk de weg naar boven te vinden. Nu zet ze haar kennis en ervaring in om andere mensen te helpen, in haar werk in de GGZ en met haar praktijk Gentle Heart Sense. “Het is belangrijk erop te letten dat we normaal menselijk gedrag niet te snel labelen als een stoornis” Daniëlle is moeder van een zoon en woont in Naaldwijk. Trigger warning: in dit artikel wordt gesproken over psychische problemen en suïcidaliteit. Heb je suïcidale gedachten? Bel 113.
Waar kom je vandaan?
Ik kom uit Naaldwijk. Ik ben de oudste van twee. Ik heb nog een jongere broer. Mijn moeder werkte bij Pieter van Foreest, mijn vader had een agrarisch loonbedrijf. Zelf had ik altijd wel interesse in psychologie en in uiterlijke verzorging. Psychologie leek in eerste instantie niet haalbaar. Dus werd het uiterlijke verzorging. Ik heb in de parfumerie gewerkt en als visagiste en nagelstyliste.
Waarom was psychologie niet haalbaar?
Op de basisschool hoefde ik geen Citotoets te doen,. De meester zei: ‘hoger dan de LHNO, (de huishoudschool) kom je waarschijnlijk niet.’ Dus na de Bernadetteschool werd het dat, en leek het erop dat ze gelijk hadden, want dat diploma heb ik niet gehaald.
Hoe kwam dat?
Ik ontwikkelde al op jonge leeftijd mentale problemen. Er waren moeilijkheden in het gezin. Daarnaast kwam ik niet goed mee op school en ik had een voller postuur waar ik mee werd gepest. Ik had de overtuiging dat er iets mis met mij was. Door omstandigheden liep ik vast en ontwikkelde ik een eetstoornis.
Hoe werkt dat dan in je hoofd?
Ik dacht, ‘als ik slanker ben, dan pesten ze me niet meer’. Dat is niet zo natuurlijk. Je wordt heel obsessief met eten. Je krijgt een vervormd lichaamsbeeld. Jij ziet in de spiegel iets heel anders dan wat de mensen om je heen zien. Ook voor hen was het moeilijk, want ze konden heel moeilijk tot me doordringen. Het had te maken met mijn zelfbeeld en met onderliggend trauma.
En niemand kon je helpen?
Door de jaren heen heb ik verschillende diagnoses gekregen. Dat doet iets met je identiteit. Allerlei therapieën gevolgd, met meer of minder succes. Je pakt iedere keer stukjes beet, maar nooit het geheel. Ik vond een partner, trouwde en kreeg een kind. Het leek best wel goed te gaan. Maar in 2006 gingen we uit elkaar en kreeg ik een terugval. Door een aantal verlieservaringen raakte ik de realiteit, het overzicht en het contact met mezelf en mijn omgeving kwijt en kwam ik in een isolement. Na heel veel jaren therapie verloor ik het vertrouwen en dacht ik ‘dit wordt nooit meer beter’ In 2010 deed ik een suïcidepoging.
Maar dat overleefde je…
Ja. Ik werd wakker in het ziekenhuis. Er volgde een lange periode van herstel Maar achteraf was dat wel een kantelpunt.
Waarom?
In het ziekenhuis had ik veel tijd om na te denken. Je bent gekluisterd aan bed en ik had maar beperkt contact met de buitenwereld. Ik realiseerde mij ‘het heeft niet zo mogen zijn’. Er ontstond een interne drive dat als ik hier uit zou komen, ik iets met mijn ervaringen wilde doen. Toen ik voor het eerst weer terugkwam in mijn buurt voelde ik me zo enorm verantwoordelijk voor alles wat er gebeurd was. En wat voor effect dat op mensen had gehad. Het was lastig om weer onder de mensen te komen.
Want die hebben hun oordeel snel klaar?
Ja. Iedereen heeft er een mening over. Het doet ook iets met mensen. Maar niet alleen anderen. Na de revalidatie ben ik een jaar intensief in therapie geweest en kwam ik voor het eerst in contact met mindfullness. En daar ontdekte ik wat een oordelen ik eigenlijk over mezelf had en gedachten als waarheid aannam. Dat was een grote eyeopener. Door dat alles heen leerde ik dat veel met zingeving en een doel in je leven te maken heeft. Dat besef veranderde heel veel.
Je vond een doel?
In eerste instantie werd mijn doel om de opleiding ervaringsdeskundige te gaan doen om zo anderen te kunnen helpen met mijn eigen ervaringen. En dat er dus mogelijkheden zijn om uit die situatie te komen. Want de meeste mensen die een suïcidepoging doen willen niet zozeer dood. Ze willen een einde aan hun situatie of de problemen die zij in het leven ervaren en zien geen andere uitweg meer.
Wat kunnen naasten wèl doen als mensen het zo moeilijk hebben?
Openheid creëren, vragen stellen. Naast degene blijven staan, luisteren en wees terughoudend met tips en adviezen. Steun zoeken bij hulpverlenende instanties, bij 113. Er is veel hulp beschikbaar, maar het kan tijd kosten om daar je weg in te vinden. Het belangrijkste is om niet weg te kijken, te verdragen wat een ander zegt ook als is dat heel moeilijk om te horen, en oprecht aandacht te geven. En wat ik heel belangrijk vind is het besef dat pijnlijke ervaringen, zoals verlies, ziekte, tegenslagen en andere moeilijke omstandigheden bij het leven horen. Net zoals dat het volkomen menselijk is om lastige gedachten en gevoelens te ervaren en dat we als maatschappij een taak hebben door er voor elkaar te zijn en elkaar te steunen en wat meer naar elkaar om te kijken.
De opleiding ervaringsdeskundige heb je wèl gehaald…
Ja, eerst heb ik stage gelopen bij de GGZ. Daaruit volgde een leer-werktraject en uiteindelijk heb ik zelfs de Hbo-opleiding SPH kunnen doen. De boodschap van de LHNO bleek niet waar, maar had ik wel al die jaren met me meegedragen.
Je bent nu hulpverlener èn ervaringsdeskundige. Is dat geen lastige combinatie?
Als hulpverlener zit je in een andere rol dan als ervaringsdeskundige. Dat moet je gescheiden houden en tegelijkertijd kan het één het ander versterken. Door wat ik zelf heb meegemaakt kan ik aansluiten bij iemands ervaring. En zo een bruggenbouwer zijn naar de hulpverlening.
En je hebt nu ook een eigen praktijk…
Ik werk nog parttime in de GGZ en daarnaast ben ik dit jaar gestart met Gentle Heart Sense. Ik wil hiermee graag een plek creëren waar mensen zich welkom voelen, wat laagdrempelig is en een veilige plek kan zijn om met jezelf bezig te zijn. Naast mindfulness, bied ik acceptance- en commitment therapy en bokstherapie om mensen te helpen. Het aanbod richt zich op bewustwording, acceptatie en zelfzorg. Om te voorkomen dat je uiteindelijk vastloopt. Of om je te helpen als je het gevoel hebt vastgelopen te zijn. Mensen “moeten” zoveel van zichzelf. Of vermijden hun pijn. Logisch en menselijk gedrag, maar uiteindelijk kun je manieren ontwikkelen die niet altijd helpend zijn en loop je daarin vast. Door daar, onder begeleiding mee aan het werk te gaan, kun je erger voorkomen. Daarnaast is het aanbod toegankelijk voor een ieder die verbinding wil leren maken met hart, lichaam en geest en bewuster wil leven. In de toekomst wil ik mij graag verder ontwikkelen in lichaamsgerichte traumatherapie en hiermee aan het werk willen gaan. Want lichaam en geest zijn één.
Dat klinkt als een mooie zingeving…
In Japan is een kunstvorm: Kintsugi waar gebroken voorwerpen van keramiek met zorg gelijmd wordt en de breuknaden wordt beschilderd met goudverf. Zo zie ik het leven ook. Er is pijn, er zijn zorgen, we krijgen allemaal met verlieservaringen te maken, maar er kan ook een gouden randje aan zitten. Het staat voor imperfectie, schoonheid en verbinding. Ik heb in mijn leven veel moeilijkheden gehad, en sommige pijn blijft. Maar die ervaringen hebben me ook levenswijsheid gegeven en me gemaakt tot wie ik ben.
Wil jij ook Op de Pijp of ken je iemand met een mooi verhaal? Mail dan naar redactie.hhw@uitgeverijwestmedia.nl.
