Monumentale status van kerk Oterleek

Algemeen
De kerk van Oterleek.
De kerk van Oterleek. (Foto: aangeleverd)

ALKMAAR - De kerk van Oterleek krijgt een monumentale status. Het initiatief daartoe kwam van de Historische Vereniging Alkmaar en de Bond Heemschut. Het Cuypersgenootschap en de Oudheidkundige Vereniging Het Schermereiland sloten zich daarbij aan. Aanleiding was de voorgenomen verkoop van de kerk - die overigens al lang particulier eigendom is – en zorg om de toekomst ervan.

De kerk aan de Dorpsstraat is in 1925 gebouwd als Hervormde Kerk in een sobere trant van de Amsterdamse Schoolstijl. Het ontwerp is van de Amsterdamse architect Jaap Molenaar. De bouwers werden Moeijes en Joh. Harskamp voor een aanneemsom van 21.111 gulden. Al vanaf het jaar 1100 is sprake van een kapel op deze plek. Op een landkaart van 1626 is hier een kerkruïne afgebeeld en in 1922 werd de voorlaatste kerk afgebroken.

Al in 1968 heeft de kerk zijn religieuze functie verloren en in 1980 heeft het kerkbestuur het gebouw verkocht aan een particulier. De toren met het entreeportaal kwam toen in eigendom van de gemeente. Daar doet de gemeente nu overigens afstand van. Het kerkgebouw en de toren vormen nu weer één bezit. De belangrijkste kwaliteit en reden voor de bescherming is dat de kerk een gaaf en weinig voorkomend voorbeeld is van deze sobere versie van Amsterdamse School in een historisch lintdorp. Met de robuuste hoofdvorm en de markante toren draagt het gebouw sterk bij aan het silhouet van het dorp en bepaalt daarmee de ruimtelijke kwaliteit en de cultuurhistorische identiteit van Oterleek. 

De erfgoedorganisaties vinden het belangrijk om juist nu de cultuurhistorische waarden van het pand met een aanwijzing als gemeentelijk monument te beschermen. Dat maakt het voor potentiële kopers duidelijk wat er wel en niet met het pand mogelijk is. Het gaat met name om de bescherming van het exterieur van het gebouw. De herbestemmingsmogelijkheden mag volgens de erfgoedorganisaties zo ruim mogelijk gehouden worden. De kerk kan dus ook een woonfunctie vervullen. Voorwaarde is dan wel dat goed wordt overlegd met bureau Erfgoed, een deskundig architect en de monumentencommissie.