Unieke zoektocht naar de oorsprong van de Bergense School door Stedelijk Museum Alkmaar
ALKMAAR - In het voorjaar van 2023 programmeert Stedelijk Museum Alkmaar een van zijn meest ambitieuze tentoonstellingen ooit. Onder de titel presenteert het museum een bijzondere tentoonstelling over de ontstaansgeschiedenis van de allereerste Nederlandse expressionistische kunststroming: de Bergense School.
Eind negentiende eeuw buitelen in Frankrijk, België en Duitsland nieuwe schilderstijlen over elkaar heen: van impressionisme en post-impressionisme, tot fauvisme en symbolisme. Deze vernieuwingsgolf ging vrijwel volledig aan Nederland voorbij. Sinds 1870 is de kunstwereld in de ban van het realisme van de Haagse School: polderlandschappen onder grootse wolkenluchten en taferelen uit het leven van de vissersbevolking. Enkele vooruitstrevende kunstenaars organiseren rond de eeuwwisseling internationale tentoonstellingen waardoor Nederlanders eindelijk kennismaken met de artistieke vernieuwingen uit de ons omringende landen. Op de kunstenaars die later de Bergense School vormen, maken vooral de exposities van werken van Vincent van Gogh (1905), Paul Cézanne (1909) en Henri Le Fauconnier (1911) een onuitwisbare indruk. Na enkele jaren experimenteren ontstaat omstreeks 1915 in Bergen een gemeenschappelijke nieuwe stijl: het expressionisme.
Restauratie
Stedelijk Museum Alkmaar presenteert vanaf 29 april 2023 na jarenlang onderzoek en voorbereiding de ontstaansgeschiedenis van deze eerste expressionistische beweging in Nederland in de tentoonstelling: Van Gogh, Cézanne, Le Fauconnier & de Bergense School. Speciaal voor deze tentoonstelling ondergaan veel werken een restauratie, waaronder diverse werken van Henri Le Fauconnier, Jaap Weijand en Frans Huysmans. Op dit moment wordt het werk van Jaap Weijand ‘Bos bij Duinvermaak’ uit 1913 gerestaureerd. Het schilderij heeft een sterk vergeelde vernislaag die waarschijnlijk later is aangebracht. Onder dit vernis onthulde schilderijenrestaurator Jazzy de Groot een sprankelend kleurenpalet, met blauwe en roze kleuren.
Unieke bruiklenen
Met deze tentoonstelling plaatst Stedelijk Museum Alkmaar de Bergense School in een internationale context. De betekenis van deze allereerste expressionisten in Nederland wordt niet alleen aangetoond aan de hand van historische bronnen, maar vooral zichtbaar gemaakt met unieke bruiklenen van werken van Vincent van Gogh, Paul Cézanne en Henri Le Fauconnier uit binnen- en buitenland. In de tentoonstelling worden veelzeggende combinaties van werken gemaakt van Bergense Schoolkunstenaars als Leo Gestel, Gerrit Willem van Blaaderen en Else Berg met die van Van Gogh, Cézanne en Le Fauconnier. Daarbij koos onderzoeker en conservator Marjan van Heteren vooral voor werken die deze kunstenaars destijds – in de jaren 1905-1915 - met eigen ogen hebben kunnen zien. Hoe inspiratie kan uitwerken, wordt zelden zo treffend en aanschouwelijk gedemonstreerd als hier.
