‘Eigenlijk is dit de groenste stad van Nederland dankzij Hans’

Door Debbie van Eijk

“Eigenlijk zou het geen grofvuil moeten heten”, zegt Hans over de spullen die hij verzamelt op straat. Dat varieert van een grote eettafel tot een stuk van een stofzuigerstang om zijn parasol mee te repareren. En: speelgoed voor zijn kleinkinderen, die er enorm blij mee zijn. Spullen een tweede leven geven - het is meer dan een hobby voor Hans. Maar enkele maanden geleden werd hij geregistreerd door twee handhavers van de gemeente Rijswijk. Sindsdien mag hij niets meer van straat halen.

Zijn parasol repareerde Hans met een gevonden stuk van een stofzuigerstang.

Goede bedoelingen

Hans deelde zijn verhaal - in eerste instantie anoniem - met Groot Rijswijk in de hoop dat de politiek er iets mee zou doen. Burgers met goede bedoelingen, zoals hij, zouden juist gestimuleerd moeten worden om spullen bij het grofvuil te hergebruiken. “Ik hoop dat ik niet voor niets ben gepakt.”

Over de onverbiddelijke gemeentelijke handhavers, met wie geen normaal gesprek viel aan te gaan, zegt Hans’ vrouw Sophia: “Ach, die mannen deden ook maar hun werk.” Op zich is er niets mis met artikel 21 uit de Afvalstoffenverordening, vinden Hans en Sophia. “Het moet inderdaad geen rommel worden op straat.” 

Ook Winnie-the-Pooh komt van het grofvuil.

Toch blijft het de vraag wat Hans nou eigenlijk verkeerd deed, die dag in juli. Artikel 21 is bedoeld om te voorkomen dat er vuilnis over straat wordt verspreid, door mensen die het overhoop halen. Maar Hans haalde niets overhoop. Hij pakte alleen dat windlicht en wilde het in zijn auto leggen.

Grofvuil sorteren

Hans vindt dat er in Rijswijk duurzamer met grofvuil moet worden omgegaan. Voorbeelden te over van plekken waar dat al gebeurt: “In Wenen sorteren ze spullen bij het grofvuil. Wat nog bruikbaar is, wordt verkocht.” En: “In Bonn mag je eens per maand gewoon je grofvuil op straat zetten. Anderen halen weg wat ze nodig hebben.”

Liefde voor tweedehands

Het gesprek neemt een verrassende wending: geen verontwaardiging bij Hans over hoe hij is behandeld, maar liefde voor tweedehands spullen. “Er zijn zóveel bruikbare spullen te vinden bij het grofvuil.” Hij somt op: “Duplo-speelgoed - onze kleinkinderen zijn daar gék op -, een dolfijnknuffel, een roze dekentje voor onze kleindochter - even wassen en het is weer als nieuw -, een lampenkap, een kleurrijk schilderij, houten platen.”

Hans voor zijn serre, gebouwd door zijn zoon. De glasdeur komt ook van het grofvuil.

Hans verzamelt niet alleen voor zichzelf, maar juist ook voor anderen. Hij hielp een school van hun tafels af te komen in coronatijd. Ook bracht hij al eens afgedankte kinderwagens naar de kringloopwinkel. En stoelen en een bed naar iemand die gescheiden was. 

Maar oom Hans, dan had ik niet in uw wieg gelegen

In de loop van de tijd heeft hij zo’n zes regentonnen gevonden, die nu gebruikt worden als regenopvang. Tijdens drogere periodes kan hier goed gebruik van worden gemaakt.

Een persoonlijker voorbeeld: de rotan-wieg die hij heel lang geleden eens vond en inmiddels de hele familie is rondgegaan: “Toen mijn nichtje hoorde dat ik van de gemeente geen spullen meer bij het vuil vandaan mag halen, was die wieg het eerste waar ze over begon: ‘Maar oom Hans, als u dat nooit had gedaan, had ik niet in uw wieg gelegen.’” Hij lacht hartelijk. Hier zit geen boze, gefrustreerde burger, maar iemand met liefde voor duurzaamheid; voor het milieu. “Als je spullen niet bij het grofvuil weghaalt, worden ze vernietigd. Waarom geeft men dat niet een tweede leven?” Zijn tuin, met talloze planten, zou heel goed de groenste tuin van Rijswijk kunnen zijn.

Projectleider

Ooit werkte Hans als projectleider bij het toenmalige ministerie van CRM (Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk). Door middel van subsidie heeft hij meegeholpen aan onder meer het groengebied Delftse Hout en het stadslandschap Rijswijk. 

Eigenlijk is dit de groenste stad dankzij Hans

Daarnaast dacht hij mee over het groen in de straten van Rijswijk. “Eigenlijk is dit de groenste stad van Nederland dankzij Hans”, verduidelijkt zijn vrouw. Hans, met pretoogjes: “Van beide parken wordt nu druk gebruikgemaakt. Dat geeft veel voldoening van mijn werk.”

Hans is een groot fan van David Attenborough, een Britse bioloog en televisiemaker. In de Netflix-documentaire ‘David Attenborough: A Life On Our Planet’ (2020) betuigt Attenborough hoe hij zich zorgen maakt over de huidige toestand van het ecosysteem en het klimaat, maar deelt ook manieren om hier verandering in te brengen. Voor Hans is het hergebruiken van weggegooide spullen een van die manieren. Sinds 5 juli is dat veranderd: “Ik durf in Rijswijk geen spul meer aan te raken, of zelfs maar te bekijken.”

Politiek

De enige politieke partij die iets met het eerder gepubliceerde bericht over Hans heeft gedaan, is Wij. Rijswijk: “We hebben begrip voor regelgeving die het bijplaatsen van afval voorkomt, maar dit gaat te ver. We hebben de gemeente om opheldering gevraagd.” Bijna twee maanden later wacht de partij nog steeds op een reactie van het gemeentebestuur.