Frist David Zeiler: “Dit is een hele leuke prijs om te krijgen”
EGMOND AAN DEN HOEF/BERGEN - “Door de inzet van Frits David Zeiler weten we wat onze geschiedenis is, wat ons erfgoed is en welke verhalen daarbij horen. Dat helpt ons als gemeente om respectabele keuze te maken.” Dat zijn grote woorden, gericht aan een grote, maar bescheiden man. Frist David Zeiler werd op 10 september in Huys Egmont bij de opening van het gemeentelijke Monumentenweekend geëerd met de Muzepenning. Dat stukje eremetaal is in de jaren 50 van de vorige eeuw ingesteld om de grote gemeentelijke waardering uit te drukken voor personen die zich inzetten voor het beschrijven van de lokale geschiedenis en voor het ijveren voor behoud van erfgoed. Het was het eerste openbare optreden van Lars Voskuil. De kersverse burgemeester sprak de woorden uit, als volslagen verrassing voor Frits David. “Dit is voor mij een hele mooie onderscheiding, misschien nog wel mooier dan een lintje.” Niet zo gauw is de historicus zonder woorden. “Nu was ik even sprakeloos.”
DOOR: ED BAUSCH
Geëerd met gemeentelijke Muzepenning
Frits David (Bergen, 1949) schreef ook nu weer de teksten voor het boekje dat verscheen ter gelegenheid van de Open Monumentendagen. “We hebben dit keer geprobeerd om de informatie over het verschillende erfgoed bruikbaar te maken voor meerdere jaren.” In de laatste klas van de lagere school raakte hij echt in de ban van geschiedenis, bij een rondleiding door boswachter Klaas Min. Dat was in 1961. “Sinds die tijd zijn geschiedenis, archeologie en archivering dus al zo bepalend in mijn bestaan. In die periode van zestig jaar was Frits David ook een tijdje weg uit Bergen. Na het gymnasium ging hij geschiedenis studeren in Amsterdam, met archeologie en archivering erbij. Zijn eerste baan vond hij in Overijssel, als museumconsulent. Daar ontwikkelde hij ook zijn landelijke netwerk. Na ruim zes jaar werd hij de monumentenman in Kampen. De wereld van de ambtenarij paste hem uiteindelijk toch niet zo goed en hij pakte de kans zich te ontwikkelen als maken van tentoonstellingen in diverse plaatsen in Nederland.
Terug naar Bergen
“En zo kwam ik uiteindelijk terug in Bergen, om in het ouderlijk huis mijn moeder te verzorgen. Zij overleed in 2008, acht jaar na mijn vader.” Frits David heeft op zijn heel eigen manier het werk van zijn grootvader en vader voortgezet en is veel gaan schrijven: brochures, boeken, voorwoorden bij tentoonstellingen. In 1975 al, nog voor zijn afstuderen, schreef hij ‘Bergen, dorp vol monumenten. In 2015 verscheen zijn Canon van Bergen, in 2017 de Canon van De Egmonden. “Want de drie Egmonden zijn een enorme schat aan geschiedenis en cultuur. Daar staan we nog maar aan het begin van ontwikkeling en verdere bekendmaking van de grote betekenis.” Frits David is sterk betrokken bij de ontwikkelingen in het Slotkwartier, ook als bestuurslid van het net heropende Huys Egmont. Zijn grootvader kwam als buitenstaander naar Bergen. Misschien heeft dat mede bepaald dat het werk van Frits David zich kenmerkt door het zoeken naar het grotere en (inter)nationale kader waarin regionale gebeurtenissen zich voltrokken. “In onze gemeente kunnen we wel eens wat naar binnen gekeerd zijn. Maar alle kernen worden voortdurend opgezocht door grote stromen toeristen en dat is niet voor niks. De vader van de beroemde Bergense burgemeester Jacob van Reenen zag de mogelijkheden ook en vestigde zich in Bergen en begon met de ontwikkeling die zijn zoon Jacob en zijn vrouw als burgemeestersechtpaar zo sterk hebben doorgezet.”
Standbeeld
Voor Gemeentebelangen kwam hij in de gemeenteraad, van 2010 tot 2018. Ook in die functie legde hij veel nadruk op behoud van erfgoed. Nu maakt hij deel uit van het Erfgoedplatform. “Dat heeft niet echt een formele status in de gemeente, maar we worden zeker gehoord en uitgenodigd onze visie te geven. Wethouder Arend jan van den Beld maakt ook echt werk van erfgoed in zijn portefeuille en ontwikkeld serieus gemeentelijk beleid.” Frits David Zeiler zal nog lang zijn graag gelezen bijdragen leveren, geschreven vanuit de open, ruimhartige blik die hem zo eigen is. “Een prachtige aanmoediging, de Muzepenning”, zegt hij als hij poseert bij het beeld ‘Vreugde om het ontluiken der natuur’, dat Jeanne Kouwenaar-Bijlo in 1953 maakte voor het plantsoen in het toen net gebouwde Bergense monumentale buurtje De Merelhof. Zij koos Frits David om ervoor te poseren. “Wie krijgt er nou op zo jonge leeftijd al een standbeeld?”
