Koeman Express vaart weer uit met ‘eerstelijnsgids’ Jan Heitlager

Algemeen
Jan en Margit Heitlager, vaste gidsen.
Jan en Margit Heitlager, vaste gidsen. (Foto: Aangeleverd)

OOSTZAAN – Kussentjes op strobalen, koffie en thee voor de volwassenen, kleurplaten voor de kinderen, een boot die kalm door het Oostzanerveld glijdt. De Koeman Express vaart op zondag 14 en 28 augustus weer uit voor een even leerzame als aangename tocht van twee uur, met Martin Koeman als stuurman en Jan en Margit Heitlager als gidsen. Succes verzekerd, want behalve dat ze beschikken over veel kennis van het gebied zijn ze allebei razend enthousiast en die vonk slaat onherroepelijk op de deelnemers over.

Door Marcel van Stigt

Voor Jan Heitlager is zijn rol als gids niet minder dan een missie. Als eerbetoon aan wijlen Jan Schipper, bevlogen beheerder van het Oostzanerveld, en als steun aan Jan Schipper junior, de huidige beheerder, vaart hij van april tot en met september twee keer per maand mee met de Koeman Express om zijn gehoor bewust te maken van het unieke karakter van het Oostzanerveld. Oostzaners die dachten hun woonomgeving genoegzaam te kennen worden keer op keer verrast met nieuwe feiten en bijzondere wetenswaardigheden, passagiers van (ver) buiten de gemeente raken doordrongen van de waarde daarvan. En dat is precies de opzet. “Ik probeer mee te geven dat je zuinig moet zijn op dit gebied. Verkwansel het niet.”

Jan en Margit Heitlager zijn een aantal jaren geleden spontaan gids geworden. Allereerst per fiets. Jan: “We fietsen veel en kwamen onderweg fietsers tegen die hun weg niet konden vinden. We hebben menig fietser van de N516 geplukt en ze geholpen. Daar wilden we iets mee doen. Onder de naam Saen Saddles zijn we tours gaan organiseren. Men kon ons inhuren als gids.”

Het initiatief sloeg aan. Hele groepen lieten zich voeren langs Zaanse molens, huisjes en fabrieken, door het Waterlandse veenweidegebied en over de dijken rondom Het IJ. Onderweg werden ze bijgepraat over het ontstaan en de bijzonderheden van het gebied. Het bleef niet onopgemerkt. Marketingbureaus kregen hier lucht van en begonnen de twee in te huren. En zo kwam ook de familie Koeman het stel op het spoor. 

De zaak was gauw beklonken. De Heitlagers wierpen zich zes jaar geleden op als gids en maken sindsdien de beleving van een plezierige vaartocht compleet met interessante en alleraardigste wetenswaardigheden over het Oostzanerveld. Geen verhaal braaf voorgelezen vanaf een A4’tje, maar verteld vanuit enthousiasme en een oprechte verwondering over de planten en dieren die op en rond de verschillende eilandjes leven. De passie van Jan Heitlager werkt aanstekelijk, ook omdat hij zijn informatie doseert en de interactie zoekt. “Ik noem mezelf een eerstelijnsgids. In mijn inleiding vraag ik eerst wie van de deelnemers Oostzaner is daarna spreek ik de hoop uit dat er mensen onder de deelnemers zijn die meer weten dan ik. Want ik wil zelf ook iets van de vaartochten leren. Dan is het ijs meteen gebroken. We krijgen altijd mooie reacties, en vaak een open doekje.”

Jan Heitlager vertelt niet alleen over flora en fauna van het Oostzanerveld, maar ook over de vroegere inwoners, de Oostzaners die, levend op het veen, altijd hun eigen broek hebben willen ophouden. Een instelling die verklaart waarom er binnen Oostzaan zoveel weerstand is tegen een eventuele fusie van de gemeente. Jan Heitlager: “Het is de Oostzaanse volksaard. Die ga je dan beter begrijpen.” 

De boot vertrekt om 10.00 uur vanaf Theetuin De Vaarboerderij, De Haal 59, 1511 AM Oostzaan. De kosten bedragen € 15,00 per persoon (voor kinderen geldt een andere prijs). De prijs is inclusief gids en koffie. Aanmelden of meer informatie? Stuur een mail naar fam.koeman@kpnmail.nl

Jan Heitlager praat de passagiers bij.