Huis Van Borselen: “Het kan twee kanten uitvallen”

Algemeen
Afbeelding
Foto: Ed Bausch

BERGEN - Het valt niet uit te sluiten dat het dateert uit rond 1750. Het huis ligt zowat in het midden van de strandwal waarop Oostdorp tot stand kwam. “Het is het laatste huis waar nog grond onder ligt die archeologisch van waarde is, naast waardevolle dingen in het interieur”, zegt historicus Frits David Zeiler. De Van Borselenlaan vanaf de Natteweg tot bij de rotonde Bergerweg/Nesdijk. De Van Borselenlaan bestond toen uit één stuk, nu is ‘ie doorseneden door de Dreef, het voormalige Bello-traject. Het waren oorspronkelijk waarschijnlijk allemaal boerderijen, een stolp met huis ervoor. Bote van Wonderen kocht in 1975 Van Borselenlaan 5, op de hoek met het Spoorlaantje, voor zijn gezin met drie kinderen. Het huwelijk hield geen stand, Bote kreeg het moeilijk en het huis raakte in verval, het voorste deel is al jaren geleden ingestort en is nu overwoekerd. Hij was wel begonnen met het metselen van nieuwe muren, maar kon het financieel niet bolwerken. Hij woonde in het achterste deel, weg van de straatkant, tot zijn overlijden. Je voelt er nu oude tijd, ook door de staat van verval.

Een geschiedenis aan de Van Borselenlaan

Bote was tot het laatst bij veel mensen bekend als krantenbezorger. Wel een heel bijzondere met ook zomers een dikke muts op zijn bestoppelbaarde hoofd. Een stille kracht, hij kon net leven van zijn bezorgerswerk. Hij deed wel erg zijn best en was vriendelijk, hoewel het niet altijd werd begrepen. Frits David (bij wie hij ook de krant bezorgde): “Hij had het wel eens moeilijk en wat ik kon doen was hem aanhoren. Dat hielp geloof ik wel wat. Maar hij vertelde ook heel veel over de geschiedenis van het dorp en over wat hij vond in de grond van zijn tuin. Mensen zoals hij zijn voor beroepsarcheologen van grote waarde.” Bote van Wonderen overleed in april 2020. Hij had naar verluidt een vervelende aanvaring met een groepje jongeren op het Paddenpad en is daar overstuur van geraakt, bezorgde opeens geen kranten meer en is na een paar weken overleden.

Vogelconcert

Het perceel was eigenlijk veel groter, reikte tot aan de hoek met de Dorpsstraat, zoals te zien is op een ansichtkaart uit 1918. De kaart toont ook dat voorhuis en achterhuis nog een geheel waren. Het huis staat nu te koop. Bote junior, die met zijn gezin in Groningen woont, zou graag zien dat zijn ouderlijk huis wordt gerenoveerd. Met Frits David struin ik langs het smalle pad naar de achtertuin. Een prachtige plek, met het carillon van de Ruïnekerk als begeleiding voor het concert van de vogels, die hier ruim baan hebben in de tuin en onder het dak. We kijken naar de gevel en de zijkant. Wat een leuk huis, hoe romantisch. “Al zou je maar twee muren laten staan en dan nieuwe kozijnen erin. En dan de vorm aanhouden, een typisch Bergense stijl. De grond waar het voorste deel op stond staat niet meer als bouwgrond in het bestemmingsplan, maar goed.”

Eindelijk een erfgoednota in de maak

Maar Frits David weet ook dat alles afhankelijk is van wie op die plek wil gaan wonen. “Het huis stond op de Provinciale monumentenlijst, maar is daar van af geraakt vanwege de bouwvallige staat. Als in ieder geval maar alles goed wordt gedocumenteerd, misschien delen van het interieur bewaard kunnen blijven en als er maar goed grondonderzoek kan worden gedaan. De gemeente is nu wel bezig om een erfgoednota te schrijven, waarmee er een houvast komt om panden, of aspecten daarvan, als monumenten te benoemen. Bijvoorbeeld ook in Egmond aan Zee. En dat is echt heel hard nodig.” Bart Admiraal van Vlieg makelaars zegt: “Ik begrijp de argumenten van Bote junior goed. Het zou fantastisch zijn als we iemand vinden die gevoel heeft voor renovatie of iets soortgelijks op deze plek. Maar ik moet het doen met de documenten die ter beschikking zijn, die dateren uit 1921. Dat is de blauwdruk waarmee wij werken voor deze bijzondere locatie. Het kan twee kanten uitvallen, je vindt iemand met gevoel voor de historie of uiteindelijk niet.” Nu maar hopen op respect voor wat er was of nog in de grond zit op deze historische plek. Kijk voor foto’s ook op Funda de site voor te koop staande woningen.

Het begon nog mooi, in 1975.